راه‌اندازی کسب و کار , تبدیل ایده به یک مفهوم تجاری
کارآفرینی مساوی با ثروتمند شدن و راه‌اندازی یک کسب و کار عاقلانه‌ترین راه برای پول‌دار شدن نیست. میل به خلق یک کسب و کار جدید بیشتر ریشه در باورها و امیال انسان دارد. کششی عجیب برای ایجاد تغییر و کمک کردن به خود، سایر افراد و صد البته جامعه است. اگر دغدغه‌های این‌چنینی دارید و حاضرید سختی‌های مسیر راه‌اندازی یک کسب و کار را تحمل کنید، بهتر است این مطلب را بخوانید. در این مطلب سریالی، سرنخی از راه‌اندازی یک کسب و کار پیدا می‌کنید. اینکه چگونه ایده‌های ذهنی را روی کاغذ بیاورید و آن‌ها را تبدیل به یک تجارت کنید.
یک بوم برای نقاشی تجارت
اغلب انسان‌ها تصور می‌کنند داشتن ایده برای راه‌اندازی کسب و کار کافی است و صرف داشتن یک ایده منحصربه‌فرد و بکر می‌تواند، آن‌ها و تیم‌شان را به سوی کسب و کاری موفق پیش ببرد که در بازار خودی نشان دهند. اما واقعیت چیزی دیگری است، یک ایده باید قبل از هرچیز ارزش تبدیل شدن به یک تجارت را داشته باشد و بتوان طرح مفهوم کسب و کار (Business Concept Statement) برایش نوشت و بعد آن را تبدیل به مدل کانواس کسب و کار (Business Canvas Model) را داشت و بعد سراغ قدم‌های بعدی رفت. در کنار این بخش‌ها که به آن توسعه کسب و کار (Business Development) می‌گویند، داشتن یک تیم قوی و همدل که برنامه‌نویسان حاذقی داشته باشد نیز شرط مهمی است. چرا که بیشتر سرمایه‌گزاران خطرپذیر (Venture Capitalist) ترجیح می‌دهند روی تیم صاحب ایده سرمایه‌گذاری کنند، نه خود ایده.
پلی بین ایده و برنامه
بسیاری از کارشناسان و توسعه‌دهندگان کسب و کار معتقدند که قدم اول پس از ایده‌پردازی، نوشتن طرح مفهوم کسب و کار است. در واقع این طور باید گفت که طرح مفهوم کسب و کار پل میان ایده اولیه و برنامه کسب و کار (Business Plan) است. این طرح به یک کار آفرین امکان می‌دهد تا به درستی مشخص کند که در آینده چه چیزی به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. کارآفرین برای تبدیل یک ایده به یک مدل کسب و کار باید به این موضوع فکر کند که محصول یا سرویسش چگونه به فروش خواهد رسید، مشتری آن چه کسی خواهد بود، مزایای محصول یا سرویس چیست، وجه تمایزش در برابر رقیبانش چیست و متدهای ارسال و کانال‌های ورود به بازار چگونه است.
چرا نوشتن طرح مفهومی مهم است؟
داشتن یک طرح مفهومی کسب و کار به شما نشان می‌دهد که قسمت‌های مهم و فاکتورهای کلیدی کدام‌ها هستند و همین موضوعات بعدا می‌تواند کمک بزرگی در نوشتن طرح تجاری کند و همین فاکتورهای کلیدی در طرح تجاری به درستی بیان شود. وقتی یک ایده کسب و کار تبدیل به یک طرح مفهومی می‌شود، یک کار آفرین می‌تواند ارزیابی بهتری از استارت‌آپ، نقاط حساس و گلوگاه‌ها داشته باشد.
علاوه بر این یک طرح مفهومی شفاف به موسس استارت‌آپ کمک می‌کند به صورت دقیق‌تری کسب و کار خود را به تامین‌کنندگان منابع، سرمایه‌گذاران، مشتریان و اعضای تیم معرفی کند و توضیح دهد.
به این سوال‌ها پاسخ دهید:
هرچه ایده خود را بهتر بشناسید، بهتر می‌توانید آن را برای دیگران نیز توضیح دهید. برای این کار لازم است، پیش از هرچیزی برای یک بار هم که شده، به سوالات زیر پاسخ دهید، تا برای سوال‌های احتمالی اطرافیان آماده باشد. در ضمن پاسخ این سوال‌ها به شما کمک می‌کند که طرح مفهومی بهتری بنویسید.
- محصول/سرویس من چیست؟
- محصول/سرویس من چه کاری انجام می‌دهد؟
- وجه تمایز یا دلیل برتری کسب و کار من نسبت به رقبا چیست؟
- چه کسی این محصول/سرویس را می‌خرد؟
- این محصول/سرویس چگونه تبلیع می‌شود و چگونه فروخته خواهد شد؟
- رقبای من چه کسانی هستند؟
چگونه یک طرح مفهومی کسب و کار بنویسیم؟
برای نوشتن یک طرح مفهومی کسب و کار بیش از داشتن قلمی شیوا، تفکر اهمیت دارد. قبل از نوشتن طرح روی تمام جنبه‌های ایده کسب و کار نوپای خود فکر کنید و مانند نگاه کردن به یک مکعب، سعی کنید تمام وجوه آن را ببینید. پس از اندیشیدن تنها کافی است پنج نکته را در نظر بگیرید تا طرحی درست و درمان را روی کاغذ پیاده کنید تا بتوان کارها را به بهترین شکل ممکن انجام داد.
طرح مفهومی کسب و کار را در یک پاراگراف شامل سه یا چهار جمله خلاصه کنید. به این موضوع توجه داشته باشید که این طرح با طرح تجاری فرق دارد پس فقط روی توضیح ایده، محصول یا طراحی تمرکز کنید.
دقیقا مشخص کنید که سرویس یا محصولتان چیست. این موضوع خیلی مسئله مهمی است پس با دقت آن را بنویسید. به عنوان مثال ننویسید «می‌خواهم یک وب‌سایت فناوری راه‌اندازی کنم». به جای آن بنویسید «می‌خواهم پایگاه‌داده‌ای از تمام گوشی‌های موجود در بازار ایجاد کنم و در کنار آن اخبار، بررسی تخصصی و سایر محصولات فناوری را نیز قرار دهم.»
به درستی توضیح دهید که شرکت شما چه کاری انجام می‌دهد. یعنی دقیقا روی نقاطی دست بگذارید که در آن‌ها قوی هستید و کسب و کارتان بر مبنای همین فاکتورها کار خواهد کرد.
وجوه متمایز کننده ایده و شرکت خود را مشخص کنید.
همه چهار نکته بالا را با تفکر روی کاغذ بنویسید و پس از آن همه آن‌ها را در یک پاراگراف و به عنوان یک طرح مفهومی کسب و کار پیاده کنید.
منبع: سایت جی اس ام