جوملا ۴ جدیدترین نسخه ارائه شده این سیستم مدیریت محتوا است. نسخه آلفا ۱ اولین ورژن از جوملا ۴ بود که در ۱۷ نوامبر ۲۰۱۷ ارائه شد. پس از آن، همواره نسخه‌های رسمی و غیر رسمی جوملا ۴ در دسترس عموم قرار گرفته‌اند. جوملا سیستمی متن باز است که از قوانین نرم افزار آزاد پیروی می‌کند. به همین دلیل در سراسر دنیا می‌توانید جوملا ۴ را به صوت رایگان دانلود و نصب کنید. همچنین در صورت داشتن دانش کافی، با تغییر کدها، سیستم مدیریت محتوا اختصاصی خود را داشته باشید.
در این مطلب از پونه مدیا می‌خواهیم به بررسی جوملا ۴ بپردازیم. ببینیم ویژگی‌های این CMS چیست، چه تفاوت‌هایی با جوملا ۳ دارد، آخرین نسخه رسمی بروز شده کدام است، چه قابلیت‌هایی برای بهبود سئو در نظر گرفته و... . لطفا با ما همراه باشید.
معرفی جوملا ۴
در بخش مقدمه گفتیم، جوملا سیستم مدیریت محتوا (CMS) متن باز و تابع قوانین نرم افزار آزاد است. در واقع این سیستم با کمک هزاران نفر از کدنویسان ساخته شده و همواره توسعه پیدا می‌کند. جوملا ۴ در سال ۲۰۱۷ با نسخه آلفا ۱ ارائه شد. از آن پس نسخه ۴ جوملا چندین بار به روز رسانی شده است.
بر اساس اطلاعات موجود در سایت رسمی جوملا، بیش از ۱۳۴ میلیون بار نسخه‌های مختلف از جوملا ۴ دانلود شده اند. بیش از ۶ هزار افزونه برای جوملا ۴ نوشته و پیاده سازی کرده‌اند، بیش از ۲/۵ میلیون وب سایت از این نسخه جوملا در سراسر دنیا استفاده می‌کنند و بیش از ۱/۵ میلیون توسعه دهنده به صورت داوطلبانه برای بهبود جوملا ۴ همکاری نموده‌اند. این آمار و ارقام نشان می‌دهند جوملا ۴ پروژه بسیاری عظیمی در سراسر جهان و در زمینه سیستم‌های مدیریت محتوا است. سیستم متن باز این برنامه، موجب شده متخصصان بسیاری در توسعه آن همکاری کرده و بهترین سیستم مدیریت محتوا آزاد، با کمترین باگ را ارائه نمایند.
با کمک جوملا ۴ می‌توانید انواع وب سایت را ساخته و مدیریت کنید. امکان ساخت انواع سایت‌های مبتنی بر ارتباط (Community based)، فروشگاه‌های آنلاین (e-commerce )، آموزشگاه‌های آنلاین (e-learning) و... با جوملا ۴ وجود دارد. در واقع جوملا ۴ دارای قابلیت‌های متنوعی است که شما را به اهداف مختلف در ساخت وب سایت می‌رساند.
نسخه‌های جوملا ۴ مانند نسخه‌های قبلی جوملا، متن باز هستند. بنابراین کد منبع برنامه در دسترس همگان قرار دارد. همین قابلیت، امکانی فراهم می‌کند تا کدنویسان در سراسر دنیا، قادر به برطرف کردن باگ‌ها باشند یا نسخه‌های اختصاصی‌تر از جوملا ۴ تولید کنند.
در معرفی جوملا ۴ برای ارائه اطلاعات دقیق‌تر، می‌توانیم تفاوت‌های آن را با جوملا ۳ بررسی کنیم. با توجه به این نکته که Bootstrap محبوب‌ترین فریم ورک برای پیاده سازی HTML، CSS و Js است، جوملا ۳ از Bootstrap 2 پشتیبانی می‌کرد. در حالی که جوملا ۴ در این زمینه تغییراتی داشته و نسخه‌های جدید‌تر Bootstrap را پشتیبانی می‌نماید. برای مثال به جای اکستنشن‌های LESS در جوملا ۴ می‌توانید از اکستنشن‌های SASS برای CSS استفاده کنید.
گفتیم جوملا ۳ عموما از Bootstrap 2 پشتیبانی می‌کرد. با اینکه افزونه‌های بسیاری برای پیاده سازی قالب‌های ریسپانسیو به جوملا ۳ اضافه می‌شدند اما جوملا ۳ همچنان توانایی زیادی برای ساخت چنین قالب‌هایی نداشت. در جوملا ۴ به لطف پشتیبانی از Bootstrap 4 امکان ایجاد قالب‌های ریسپانسیو بیشتر شد. در این قالب‌ها می‌توان تمرکز بیشتری بر ساخت قالب‌های مناسب تلفن همراه، داشت.
یکی دیگر از مواردی که در جوملا ۴ نسبت به جوملا ۳ بهبود پیدا کرده، آسان‌تر شدن مراحل نصب است. هر چند به طور کلی برای نصب جوملا ۳ هم دشواری‌های زیادی پیش رو نداشتید، اما در جوملا ۴ تمرکز بیشتری بر سهولت نصب این سیستم داشته‌اند. بنابراین در زمان کمتری می‌توانید سیستم را نصب کرده و عملیات ساخت سایت را شروع کنید.
برای معرفی جوملا ۴ سعی کردیم مهم‌ترین ویژگی‌های این نسخه را نام ببریم. با این حال شایان ذکر است که قابلیت‌های جوملا ۴ بسیار گسترده‌تر بوده و بررسی آن‌ها در حوصله یک مقاله نمی‌گنجند. چنانچه ویژگی‌های خاصی مورد نظر شما است، می‌توانید به وب سایت رسمی جوملا مراجعه کنید. در وب سایت جوملا، دسته بندی‌های مختلفی برای معرفی ویژگی‌های جوملا ۴ مشاهده خواهید کرد. علاوه بر وب سایت رسمی جوملا، تالارهای گفتگو به زبان فارسی و انگلیسی در دسترس شما هستند. در این تالارها می‌توانید سوالات دقیق‌تر و تخصصی‌تر را درباره جوملا ۴ مطرح کرده و پاسخ آن‌ها را بیابید.
تاریخ انتشار نهایی جوملا ۴
آخرین نسخه رسمی جوملا ۴ در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۲۲ منتشر شد. نسخه ۴.۲.۲ جوملا آخرین نسخه رسمی است که در آن بهترین و جدیدترین ویژگی‌های لازم، قرار داده شده‌اند. تمام قابلیت‌های موجود در این نسخه توسط گروه جوملا و کدنویسان حامی نرم افزار آزاد از سراسر جهان، توسعه پیدا کرده‌اند.
اگر همچنان از جوملا ۳ استفاده می‌کنید بهتر است کم کم مهاجرت به جوملا ۴ را آغاز نمایید. آخرین نسخه رسمی که برای جوملا ۳ عرضه شد، نسخه ۳.۱۰.۱۱ بود. جوملا اعلام کرده از نسخه‌های جوملا ۳ تا ۱۷ آگوست ۲۰۲۳ پشتیبانی می‌نماید. اگر برای مدیریت محتوای وب سایت خود از نسخه‌های جوملا ۳ استفاده می‌کنید، با توجه به قابلیت‌های جدید و متنوع جوملا ۴، توصیه می‌کنیم مهاجرت به این نسخه را آغاز کرده و وب سایت قدرتمندتری داشته باشید.
ویژگی‌های جوملا ۴ برای سئو
گفتیم جوملا ۴ ویژگی‌ها و قابلیت‌های مختلفی ارائه کرده تا نقاط ضعف نسخه‌های قبلی را برطرف نماید. از جمله امکانات شاخص جوملا ۴ در زمینه سئو مورد توجه هستند. با کمک این قابلیت‌ها می‌توانید سئو سایت را بهبود دهید و در زمان کوتاه تری مساله را حل کنید. در ادامه تعدادی از ابزار و قابلیت‌های جوملا ۴ را برای سئو نام برده و توضیح می‌دهیم.
- قابلیت پشتیبانی از محتوای چند زبانه (Multi lingual Content)
هر چند که در نسخه‌های قدیمی‌تر جوملا، امکان پشتیبانی از محتوای چند زبانه وجود داشت اما جوملا ۴، تمرکز بیشتری روی این قابلیت دارد. به این ترتیب به راحتی می‌توانید محتوای وب سایت خود را تولید و مدیریت کنید. از طرفی محتوای چند زبانه، یکی از فاکتورهای مهم برای اعتبار سایت از نظر موتورهای جستجو است. بنابراین قابلیت پشتیبانی از محتوای چند زبانه در جوملا ۴، به نوعی در جهت بهبود افزایش سئو سایت موثر خواهد بود. - بهینه سازی برای سئو
وب سایت رسمی جوملا، توضیح می‌دهد که ابزار مرتبط با سئو در جوملا ۴ بهینه سازی شده‌اند. به این معنی که برای انجام بسیاری اعمال مرتبط با سئو، نیاز به زمان کمتری دارید. با انجام تنظیمات ساده در سیستم مدیریت محتوا جوملا ۴، تغییرات بزرگی در جهت بهبود سئو به وجود می‌آورید. - استفاده از قالب‌ها با کیفیت بالا (High Quality Templates)
در سیستم مدیریت محتوا جوملا ۴، امکان استفاده از استانداردترین قالب‌ها وجود دارد. بعضی قالب‌ها در نسخه اصلی وجود دارند و بعضی دیگر با کمک افزونه‌ها به سیستم اضافه می‌شوند. همان طور که می‌دانید استفاده از قالب‌های معتبر برای ساخت و مدیریت وب سایت، در امتیازگیری از موتورهای جستجو اهمیت دارد. قالب‌های معتبر دارای کد استاندارد هستند و واسط کاربری مناسبی ایجاد می‌کنند. همین نکته‌ها از نظر موتورهای جستجو به معنی راحتی بیشتر برای بازدیدکنندگان سایت است و در نهایت، باعث بهبود سئو می‌گردد. - پشتیبانی از Bootstrap 4 و قالب‌های ریسپانسیو
جوملا ۴ از Bootstrap 4 و اکستنشن‌های آن پشتیبانی می‌کند. از جمله مهم‌ترین قابلیت‌هایی که در Bootstrap 4 به خوبی پیاده سازی می‌شود، ساخت قالب‌های ریسپانسیو است. از طرفی قالب‌های ریسپانسیوی که با تلفن‌های همراه به خوبی سازگار هستند، می‌توانند در رتبه دهی موتورهای جستجو تاثیر مثبت داشته باشند.
از آنجایی که امروزه بسیاری کاربران فضای مجازی، از تلفن‌های همراه برای بازدید سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، قالب‌های مناسب برای تلفن همراه، اهمیت ویژه‌ای دارند. بنابراین با کمک جوملا ۴ قادر خواهید بود قالب استاندارد و انعطاف پذیری بسازید که نیاز کاربران را به راحتی برطرف کند. رضایت کاربران از وب سایت شما، برابر است با رتبه بالاتر در گوگل و سایر موتورهای جستجو.
امنیت در جوملا ۴
به عنوان مدیر سایت، امنیت اطلاعات یکی از دغدغه‌های شما خواهد بود. آیا وب سایتی که با هزینه‌های مختلف ساخته‌اید و هر روز رشد می‌دهید، به اندازه کافی ایمن است؟ آیا سیستم مدیریت محتوایی که انتخاب کرده‌اید می‌تواند سایت را در برابر هکر‌ها، ویروس‌ها و بدافزارها حفظ کند؟ وب سایت برای اینکه زنده و فعال باشد، باید بر روی اینترنت قرار بگیرد. بنابراین بدیهی است که خطرات مختلفی به صورت تصادفی یا عمدی در کمین باشند. اگر شما سیستم مدیرت محتوا جوملا ۴ را برای ساخت و مدیریت وب سایت خود انتخاب کنید، امنیت آن تا چه حد تضمین شده است؟
نسخه‌های رسمی جوملا به صورت متن باز ارائه می‌شوند. همین نکته ممکن است فاکتوری برای کاهش امنیت سیستم مدیریت محتوا باشد. با این حال وب سایت رسمی جوملا توضیح می‌دهد که در جوملا ۴، برای امنیت این سیستم، تدابیر مطمئنی در نظر گرفته شده است. همچنین شما می‌توانید از افزونه‌ها و پلاگین‌های استاندارد برای افزایش امنیت در جوملا ۴ کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که ویژگی متن باز جوملا ۴، به عنوان نقطه ضعف در نظر گرفته نمی‌شود بلکه انتخاب‌های بیشتری برای ساخت، مدیریت و نگهداری از سایت در اختیارتان قرار می‌دهد. اگر دانش کافی در این زمینه ندارید می‌توانید از نیروی متخصص در زمینه کد نویسی وب کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در این زمینه به وب سایت رسمی جوملا مراجعه کنید.