بوم دیجیتال مارکتینگ چیست؟

اگر از آن دسته افرادی هستید که با انجام برنامه ریزی می توانید کارهای خود را دقیق تر انجام دهید، حتما نقش بوم دیجیتال مارکتینگ و بوم بیزینس را بهتر درک خواهید کرد. به طور کلی، برای اجرا و پیشبرد اهداف یک کسب و کار لازم است یک پلن دقیق، گام به گام و تخصصی طراحی شود. این کار باعث می شود تا هر شخص با هر نقشی (در کسب و کار) از طریق مشاهده پلن یاد شده، هدف و ارزش بیزینس را درک نماید. بوم دیجیتال مارکتینگ برنامه تخصصی، دقیق و گام به گام پروژه دیجیتال مارکتینگ را برای صاحبان کسب و کارها و  اعضاء تیم دیجیتال مارکتینگ ترسیم می‌کند. حال اگر دست اندرکاران کسب و کار مورد نظر بخواهند برای انجام بازاریابی دیجیتال اقدام کنند، داشتن یک بوم دیجیتال مارکتینگ نیز ضرورت پیدا خواهد کرد.

در بوم بازاریابی دیجیتال، ابتدا هدف از بازاریابی (آگاهی، فروش بیشتر و ...) تعیین می شود. سپس بر اساس آن، کانال بازاریابی مناسب (اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک، سئو و ...) انتخاب می گردد. جزییات پیشرفت دیجیتال مارکتینگ، در هر گام از بوم و بیزینس مدل، بررسی خواهد شد. در ادامه، بازدهی کانال ها با یکدیگر مقایسه شده و نقص های احتمالی برطرف خواهند شد. در این مقاله به اهمیت وجود بوم دیجیتال مارکتینگ برای انجام بازاریابی آنلاین می پردازیم.

بوم دیجیتال مارکتینگ

بوم دیجیتال مارکتینگ یک راهنمای عملی توسعه استراتژی دیجیتال مارکتینگ برای تسریع رشد کسب و کار است. در یک بوم دیجیتال مارکتینگ طوفان فکری به عنوان نقطه شروع و استراتژی دیجیتال مارکتینگ خط پایان است. در این فرآیند یاد خواهید گرفت که چگونه اصول بازاریابی و چرخه حیات مشتری آنلاین با هم کار می‌کنند. بوم دیجیتال مارکتینگ چارچوبی برای توسعه استراتژی دیجیتال مارکتینگ شرکت شما است، از جمله اقدامات، کمپین‌ها و تاکتیک‌هایی که برای دستیابی به خریداران هدف خود استفاده خواهید کرد. شما باید بوم دیجیتال مارکتینگ را با اعضایی از تیم‌های بازاریابی، فروش، توسعه، محصول، طراحی و موفقیت مشتری خود ایجاد کنید تا دیدگاهی کامل از ارزش منحصر به فرد محصول یا خدمات مشتری کسب کنید و به بهترین روش با مشتری هدف خود ارتباط برقرار کنید. بوم دیجیتال مارکتینگ، برای بیان ارزش پیشنهادی خود با تاکتیک‌های بازاریابی و فناوری‌های دیجیتال، یک رویکرد ساختار یافته به شرکت‌ها ارائه می‌دهد. بوم دیجیتال مارکتینگ شامل موارد زیر می‌شود:

• ارزش پیشنهادی
• مخاطبان و جامعه هدف
• تعیین اهداف
• کانال‌ها
• سفر مشتری
• شاخص‌های کلیدی عملکرد
• معیارهای اندازه‌گیری
• تاکتیک‌ها

بوم مدل دیجیتال مارکتینگ

بوم دیجیتال مارکتینگ شامل تمامی اقدامات، تاکتیک ها و کمپین هایی است که برای جذب مشتری بیشتر و در نهایت، تسریع رشد بیزینس، به آن ها نیاز داریم.

به طور کلی، قبل از شروع فرایند بازاریابی آنلاین، لازم است ابتدا ارزش، هدف و چشم انداز برند مورد نظر تعیین شود. بازاریابی می تواند با هدف معرفی کسب و کار، افزایش فروش، معرفی یک محصول جدید و یا شرح یک ویژگی منحصربفرد از محصول یا سرویس انجام گیرد. فرایند دیجیتال مارکتینگ برای هر یک از این موارد با دیگری کاملا متفاوت است. این موضوع، در بوم دیجیتال مارکتینگ مربوط به هر هدف، به خوبی حس خواهد شد.

پس از هدف گذاری دقیق، بهترین و مناسب ترین کانال های بازاریابی برای انجام دیجیتال مارکتینگ تعیین می شوند. در واقع، کانال مناسب برای بازاریابی با هدف فروش بیشتر، می تواند با آنچه برای بازاریابی با هدف آگاهی از کسب و کار به کار می رود، متفاوت باشد. وسعت کسب و کار و اهمیت هدف نیز در تعیین کانال دیجیتال مارکتینگ تاثیرگذار است. تمامی این نکات در بوم دیجیتال مارکتینگ بیان خواهد شد.

اگر قصد دارید کمپین های مختلفی برای کسب و کار خود تشکیل دهید، لازم است تمامی آن ها را در بوم دیجیتال مارکتینگ مربوط به کسب و کار خود درج نمایید. همچنین، بررسی رفتار رقبا می تواند به تنظیم یک بوم دقیق و حساب شده کمک شایانی کند.

مدل کسب و کار (بیزینس مدل) چیست؟

طراحی مدل کسب و کار یا بیزینس مدل، اصلی ترین گام برای راه اندازی یک بیزینس به حساب می آید. در واقع، اگر در ابتدای کار به اندازه کافی زمان برای طراحی یک مدل کسب و کار منظم و حساب شده صرف کنید، آنچه در انتها به دست می آورید، یک تجارت موفق و سودآور خواهد بود. علاوه بر این، داشتن یک بیزینس مدل به صاحبان کسب و کار کمک می کند تا در رقابت با کسب و کارهای مشابه، موفق تر عمل نمایند.

مدل کسب و کار نیز مانند آنچه برای بوم دیجیتال مارکتینگ گفتیم، نوعی برنامه ریزی و زبان مشترک محسوب می شود. به طوری که هر فرد می تواند با مشاهده آن، اهداف راه اندازی کسب و کار، ساختار هزینه، کانال های ارتباط با مشتری و جریان های درآمدی آن را درک کند.

نوع بیزینس مدل یا همان مدل کسب و کار می تواند به صورت B2B (مبادله محصول بین دو کسب و کار) یا B2C (فروش محصول به مصرف کننده) تنظیم شود. در هر یک از بیزینس مدل های یاد شده، چشم انداز کسب و کار بر اساس نوع آن تعیین خواهد شد.

بوم کسب و کار BUSINESS CANVAS چیست؟

بوم کسب و کار که آن را تحت عنوان بوم بیزینس (BUSINESS CANVAS) نیز می شناسند، یک چشم انداز خلاصه و البته دقیق درباره کسب و کار مورد نظر ارائه می دهد. به طوری که هر فرد با مشاهده آن می تواند اطلاعات نسبتا کاملی درباره ویژگی های آن بیزینس به دست آورد. در بوم کسب و کار موارد زیر قید می گردد:

• هدف کسب و کار (چه می کند و چه وعده ای می دهد)
• محصول یا سرویس آن برای چه کسانی مناسب است
• اقداماتی که برای پیشرفت آن باید انجام گیرد
• نیروی کار، ابزار و بودجه مورد نیاز برای راه اندازی و پیشرفت کسب و کار
• کانال های بازاریابی موثر و مفید
• راه های ارتباط با مشتریان برای فروش یا پشتیبانی
• شرکای اصلی و اشخاص موثر در طرح
• وضعیت مالی و ساختار هزینه کسب و کار (هزینه ساخت محصول و پشتیبانی از فروش)
• درآمدهای حاصل از کسب و کار

بوم بازاریابی دیجیتال چیست؟

طراحی بوم بازاریابی دیجیتال یا بوم دیجیتال مارکتینگ به هر فرد درگیر با کسب و کار، اعم از کارآفرینان، بازاریابان، طراحان، تیم فروش و توسعه دهندگان کمک می کند تا اهداف و مسیر کسب و کار را بهتر بشناسند. گاهی ممکن است دو دیجیتال مارکتر دو دیدگاه متفاوت درباره کانال های بازاریابی داشته باشند. در چنین مواردی، وجود یک بوم بازاریابی دیجیتال دقیق کمک می کند تا تصمیم گیری درباره پیشبرد اهداف کسب و کار راحت تر و منسجم تر باشد. در بوم دیجیتال مارکتینگ موارد زیر قید می گردد:

• هدف از دیجیتال مارکتینگ (آگاهی یا فروش بیشتر)
• هزینه دیجیتال مارکتینگ
• کانال های ارتباطی موثر بر اساس نوع بازاریابی
• مخاطب هدف (مشتریان سابق، مشتریان بالقوه و ...)
• وضعیت کسب و کار در مقایسه با رقبا
• میزان درآمد حاصل از کسب و کار (بر اساس کانال های ارتباطی و ...)
• میزان بازده هر کانال بازاریابی

گاهی بنا بر میزان گستردگی کسب و کار و یا اهداف بلند مدت آن، لازم است از چند کانال بازاریابی استفاده شود. در واقع، در صورتی که نیاز به تشکیل کمپین های متعدد باشد، این موضوع را می توان در بوم دیجیتال مارکتینگ یا بوم بازاریابی دیجیتال بیان نمود.

مزایای استفاده از بوم دیجیتال مارکتینگ

وجود یک بوم دیجیتال مارکتینگ منسجم مزایای بسیاری می تواند برای کسب و کار مورد نظر داشته باشد. برای مثال، هدف گذاری فرایند دیجیتال مارکتینگ کمک می کند تا بهترین و موثرترین کانال های بازاریابی برای هر هدف انتخاب شود. مثلا گاهی ممکن است برای آگاهی مشتریان از ویژگی های یک محصول خاص، استفاده از ویژگی های تلگرام نسبت به اینستاگرام پربازده تر باشد.

علاوه بر این، تشریح اهداف فرایند دیجیتال مارکتینگ به دیجیتال مارکترها کمک می کند تا به یک تصمیم واحد رسیده و آن را عملی کنند. این موضوع از پراکندگی نظرات و ایجاد اختلاف نظر در بین افراد جلوگیری به عمل می آورد. هر چه میزان هماهنگی افراد و کمپین های مختلف در یک کسب و کار بیشتر باشد، بازده دیجیتال مارکتینگ بیشتر خواهد بود. در نتیجه میزان سودآوری کسب و کار بیشتر بوده و با سرعت بالاتری پیشرفت می کند.

داشتن یک بوم دیجیتال مارکتینگ به همراه بیزینس مدل کمک می کند تا شرکت یا تولید کننده، در کمترین زمان ممکن به بیشترین بازدهی برسد. این مساله باعث می شود تا ثبات مالی در اسرع وقت برقرار گردیده و زمینه پیروزی در برابر رقبا فراهم شود.

ویژگی‌ها و خصوصیات بوم دیجیتال مارکتینگ چیست؟

بوم دیجیتال مارکتینگ ویژگی های منحصربفردی دارد که به افزایش سرعت کار کمک خواهد کرد. از آن گذشته، بیان ساده یک بوم بازاریابی آنلاین، فهم آن را ساده تر خواهد کرد. در واقع، بوم بازاریابی باید بتواند آنچه از کانال ها و کمپین های مختلف به دست آمده را به خوبی نمایش دهد. این ویژگی بوم دیجیتال مارکتینگ باعث می شود تا انعطاف راهکارهای بازاریابی بیشتر شده و راهبردها، در صورت نیاز، تکرار یا اصلاح گردند.

دیجیتال مارکتینگ نیازمند آشنایی با اصول بازاریابی و ابزار مناسب برای آن است. یک بوم دیجیتال مارکتینگ نیز زمانی می تواند موثر واقع شود که با این دو مفهوم، توافق و سازگاری کامل داشته باشد. مجموعه تمامی ویژگی های یاد شده در نهایت به سوددهی کسب و کار و پیشرفت آن منجر خواهد شد.

چند نمونه بوم دیجیتال مارکتینگ

برای درک بهتر چگونگی چیدمان بوم دیجیتال مارکتینگ و نحوه عملکرد آن، نمونه‌های زیر را مشاهده کنید.

نمونه بوم دیجیتال مارکتینگ 2

نمونه بوم دیجیتال مارکتینگ 3

مراحل پیاده سازی یک بوم دیجیتال مارکتینگ کامل

بوم دیجیتال مارکتینگ کامل مدل یک زبان مشترک برای توصیف، تجسم، ارزیابی و تغییر مدل‌های کسب و کار است و منطق چگونگی خلق، ارائه و به دست آوردن ارزش یک سازمان را شرح می دهد. برای پیاده‌سازی یک بوم دیجیتال مارکتینگ کامل لازم است به دقت مراحل زیر را دنبال کنید و به سوالات مطرح شده پاسخ دهید.

مشخص کردن اهداف دیجیتال مارکتینگ

مهمترین مرحله در بوم دیجیتال مارکتینگ شناسایی اهداف کلی دیجیتال مارکتینگ است. برای شناسایی اهداف لازم است چندین سوال پاسخ داده شود: هدف از پیاده‌سازی بوم دیجیتال مارکتینگ چیست؟ از بازاریابی یا کمپین تبلیغاتی خود چه نتیجه‌ای را می‌خواهید بدست آورید؟ هدف از راه‌اندازی دیجیتال مارکتینگ چیست؟
برای تعیین اهداف می‌توانید از مدل SMART‌ استفاده کنید. این مدل دارای پنج ویژگی است که شامل مشخص بودن (اهداف و نحوه دستیابی به آن باید واضح باشد)، قابل اندازه‌گیری (اهداف و فرایند پیشبرد اهداف باید به وسیله آمار و قابل انداز‌گیری باشد)، قابل دستیابی (اهداف باید کوچک باشند که از طریق آن به اهداف بزرگتر دست پیداد کنید)، مرتبط (اهداف شما باید با اهداف کسب و کارتان مرتبط باشد)، وابسته به زمان (برای دستیابی به اهداف باید دوره زمانی تعیین کنید).

ارزش پیشنهادی

باید ارزش و ویژگی محصولات و خدمات خود را مشخص کنید. در این مرحله لازم است به سوالاتی چون چرا مخاطب کسب و کار من را انتخاب می‌کند؟ تفاوت محصولات و خدمات من با دیگر رقبا در چیست؟ پاسخ دهید. پاسخ سوالات را بسیار شفاف و خلاصه در بوم یادداشت کنید. توجه داشته باشید که تعیین مخاطب هدف در بوم دیجیتال مارکتینگ بسیار حائز اهمیت است، به همین دلیل برای دستیابی به پاسخ صحیح وقت کافی بگذارید. مخاطبان هدف شما افرادی هستند که قرار است برای آن‌ها به تولید محتوا بپردازید، کانال‌های ارتباطی مناسب آنها را شناسایی کنید و کمپین تبلیغاتی خود را راه‌اندازی کنید.

کانال‌های بازاریابی دیجیتالی

بخش بعدی بوم دیجیتال مارکتینگ به کانال‌های بازاریابی دیجیتال تعلق دارد. شما باید بهترین کانال را بر اساس مخاطب هدف خود انتخاب کنید. برای دستیابی به کانال مناسب لازم است سوالاتی همچون مخاطبان هدف من از چه طریقی به من مراجعه می‌کنند؟ کدام شبکه اجتماعی محل فعالیت مخاطبان من است؟ کدام بستر اینترنتی بیشترین بازخورد را برای کسب و کار من دارد؟ شما از طریق کانال‌های متفاوتی می‌توانید به مخاطبان خود دسترسی پیدا کنید و از طریق بوم دیجیتال مارکتینگ می‌توانید برترین کانال را برای دستیابی به اهداف تجاری خود انتخاب کنید. توجه داشته باشید که می‌توانید به طور همزمان از چندین کانال استفاده کنید و با مخاطبان بیشتری ارتباط برقرار کنید. شما به وسیله بوم دیجیتال مارکتینگ متوجه می‌شوید که کدام کانال بیشترین بازده را برای کسب و کار شما به ارمغان می‌آورد، در نتیجه بر روی آن بیشترین سرمایه گذاری را انجام می‌دهید.

سفر مشتری در بوم دیجیتال مارکتینگ

سفری مشتری مراحل آشنایی مخاطب هدف با محصولات شما و در نهایت تکمیل فرایند خرید محصولات و خدماتتان را در بر می‌گیرد. این بخش شامل به ترتیب شامل آگاه‌سازی، جذابیت، مقایسه، تصمیم گیری، خرید و خدمات پس از فروش می‌شود. در این مرحله شما رفتار مشتری را ثبت می‌کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا مشخص کنید در کدام مرحله مشتری از خرید خود منصرف شده است، در نتیجه به راحتی می‌توانید آن مرحله را تقویت کنید.
 

تدوین پلن دیجیتال مارکتینگ

یک پلن دیجیتال مارکتینگ به شما کمک می‌کند تا موثرترین استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال را برای کسب و کار خود تعیین کنید و سپس آن استراتژی‌ها را عملی کنید. بدون داشتن یک پلن دیجیتال مارکتینگ به خوبی تعریف شده، احتمالاً در نهایت پول و زما خود را هدر خواهید داد و بی‌شک تأثیری را که می‌خواهید ایجاد نمی‌کنید. یک پلن دیجیتال مارکتینگ می‌تواند شامل اهداف تجاری و بازاریابی، استراتژی‌هایی که برای رسیدن به آن اهداف استفاده می‌کنید، جدول زمانی، کانال‌های دیجیتال و موارد دیگر شود. مراحل تدوین پلن دیجیتال مارکتینگ مشابه مراحل پیاده سازی یک بوم دیجیتال مارکتینگ کامل است. به عنوان مثال مرحله اول پلن دیجیتال مارکتینگ تعیین اهداف دیجیتال مارکتینگ و اهداف تجاری کسب و کارتان است. اهداف پلن دیجیتال مارکتینگ واضح، قابل اندازه گیری و قابل دستیابی به شما کمک می‌کند دقیقاً آنچه را که می‌خواهید به دست آورید و اندازه گیری کنید، تعریف کنید. هنگام تعیین این اهداف، تا حد امکان دقیق باشید. اعداد و بازه‌های زمانی خاصی را بگنجانید که می‌تواند به عنوان معیاری برای پیشرفت شما باشد.

چه شرکت شما یک نام تجاری معتبر در تجارت الکترونیک باشد و چه یک شرکت متوسط، شما باید یک پلن دیجیتال مارکتینگ داشته باشید؛ اگرچه زمان، تلاش و هماهنگی می‌طلبد، اما ارزش کار کردن را دارد. به شما پیشنهاد می‌کنیم برای دستیابی به یک پلن دیجیتال مارکتینگ کاربردی و نتیجه‌بخش از نظرات و مشاوره‌ با تیم متخصص پونه مدیا بهره‌مند شوید. تیم متخصص پونه مدیا علاوه بر تدوین پلن دیجیتال مارکتینگ حرفه‌ای می‌تواند دیگر جنبه‌های کسب و کار شما را که به اینترنت وابسته است تقویت کرده و شما را در دستیابی به اهدافتان همراهی کنید.